Η πνευματική ετοιμότητα των αθλητών πριν από το παχνίδι και πως επηρεάζει την απόδοσή τους

Το άγχος και η νευρικότητα πριν από το παιχνίδι είναι κοινά χαρακτηριστικά όλων των επαγγελματιών αθλητών, ακόμα και των πιο επιτυχημένων. Αυτό οφείλεται στον ιδιαίτερα ανταγωνιστικό χαρακτήρα του επαγγελματικού αθλητισμού και στο γεγονός ότι οι αθλητές θέτουν στόχους απόδοσης. Σύμφωνα με προηγούμενες έρευνες, το άγχος αυξάνεται κατά τη διάρκεια του αγώνα, ειδικά πριν από ένα παιχνίδι. Προηγούμενη αποτυχία ή διαδοχικές απώλειες θα μπορούσαν επίσης να λειτουργήσουν ως στρεσογόνοι παράγοντες.

Μερικοί συγκεκριμένοι παράγοντες που σχετίζονται με νευρικότητα πριν από το παιχνίδι θα μπορούσαν να είναι η ανεπαρκής προπόνηση, ο φόβος μη εκπλήρωσης των προσδοκιών, ο δυνατός αντίπαλος, ο κίνδυνος τραυματισμού, οι απροσδόκητες συνθήκες, τα θέματα κακής επικοινωνίας μεταξύ συμπαικτών και/ή προπονητών.

Το μοντέλο του Puni για την Ψυχολογική Προετοιμασία για μια Αναμέτρηση (PPC) περιγράφει τρεις τύπους ψυχικής κατάστασης των αθλητών πριν από τον αγώνα: ετοιμότητα για εκτέλεση, «πυρετός πριν τον αγώνα» και απάθεια.


Ετοιμότητα για απόδοση

Αυτή είναι η πιο επιθυμητή ψυχική κατάσταση, όσον αφορά τις επιδόσεις, όπου το άγχος έχει θετική επίδραση στο σώμα, προκαλώντας τον αθλητή να νιώθει ενέργεια, ψυχικά και σωματικά έτοιμος. Αυτή η κατάσταση θα μπορούσε να έχει ως αποτέλεσμα τη μεγιστοποίηση της απόδοσης και να επιτρέπει στους αθλητές να αναπτύξουν το ταλέντο τους. Μερικά από τα χαρακτηριστικά αυτού του τύπου είναι:

  • Υψηλή αυτοεκτίμηση
  • Ενθουσιασμός για το παιχνίδι
  • Ρεαλιστικές προσδοκίες ικανοτήτων
  • Ικανότητες ελέγχου των συναισθημάτων και των σκέψεων
  • Συγκέντρωση και ικανότητα εστίασης
  • Ευελιξία σε δύσκολες συνθήκες, π.χ. δυνατός αντίπαλος
  • Αυτοπεποίθηση για ταχεία αντίδραση σε περιβάλλον με γρήγορο ρυθμό


«Πυρετός του παιχνιδιού»

Κατά τη διάρκεια αυτής της κατάστασης, η διέγερση είναι γενικά υψηλή και το άγχος μπορεί να προκαλέσει την αντίδραση «Fight or Flight» στο σώμα. Οι αθλητές που βιώνουν «πυρετό του παιχνιδιού» δυσκολεύονται να αποδώσουν στο μέγιστο, καθώς τα υψηλά επίπεδα ψυχολογικής έντασης έχουν ως αποτέλεσμα την έλλειψη χαλάρωσης και ταυτόχρονα επηρεάζουν τον συντονισμό των κινήσεων και μειώνουν την απόδοση των μυών. Μερικά από τα πιο κοινά χαρακτηριστικά του «πυρετού του παιχνιδιού» είναι:

  • Αίσθημα παλμών
  • Υπερβολικός ιδρώτας
  • Αυξημένη ένταση
  • Αλλαγές διάθεσης και θυμός
  • Δυσκολία στη διατήρηση της συγκέντρωσης
  • Καθυστερημένες αντιδράσεις
  • Έλλειψη ύπνου
  • Συμπτώματα κόπωσης
  • Αδυναμία ελέγχου διασπαστικών σκέψεων


Απάθεια

Μια άλλη ψυχική κατάσταση που θα μπορούσε να εμποδίσει την απόδοση είναι η απάθεια. Σε αντίθεση με τον «πυρετό του παιχνιδιού», η απάθεια περιγράφεται από χαμηλά επίπεδα διέγερσης. Ένας αθλητής που δεν βιώνει τη θετική, εποικοδομητική πλευρά του άγχους και/ή δεν δείχνει ενδιαφέρον ή ενθουσιασμό για το παιχνίδι δεν μπορεί να αποδώσει τα μέγιστα. Τα χαρακτηριστικά της απάθειας είναι:

  • Χαμηλή αυτοεκτίμηση
  • Φόβος του αντιπάλου
  • Έλλειψη ενδιαφέροντος για το παιχνίδι
  • Αδυναμία εστίασης
  • Ατονία
  • Σημάδια κόπωσης


Είναι ξεκάθαρο ότι η βέλτιστη κατάσταση για έναν αθλητή, στη φάση πριν τον αγώνα, είναι η ετοιμότητα για απόδοση. Ωστόσο, θα πρέπει να γίνει σαφές ότι ο ίδιος αθλητής θα μπορούσε να περάσει από όλα τα παραπάνω στάδια, ανάλογα με τη φάση της καριέρας του ή την επίδραση προσωπικών ζητημάτων. Ένας αθλητής που παρουσιάζει σημάδια «πυρετού» ή απάθειας πριν από τον αγώνα θα μπορούσε να βελτιωθεί σημαντικά εάν λάβει την κατάλληλη υποστήριξη. Η εύρεση των λόγων πίσω από τα εμπόδια απόδοσης είναι το πρώτο βήμα για την προσέγγισή τους και το σημείο εκκίνησης για τη λύση του προβλήματος.